Astigmat
Korneanın yapısının bozularak ışığı doğru biçimde kırmamasıyla birlikte gözün daha bulanık görmesine denen astigmat, bir diğer değişle gözün değişik meridyenlerinde ışığı farklı noktalarda kırmasıyla iki odak noktasının oluşmasıdır. Yani gözün iki farklı açısı farklı numaralarla net görüş sağlar. Astigmat, yatay ve dikey eksenlerin görüntüsünün aynı olmamasıdır. Örnek vermek gerekirse astigmatlı bir kişi pencerenin dik kenarlarını daha net görürken yatay kenarlarını daha bulanık görmektedir.
Genellikle bir yere dikkatli bakarken gözleri kısma, bulanık görme, TV seyrettikten sonra veya bilgisayarda vakit geçirdikten sonra baş ağrısı, çok yakından yazı okuma, göz kürelerinde meydana gelen ağrı ve gözlerin kızarması gibi durumlar gözlemlenebilir. Astigmatta bu belirtilerin yanı sıra herhangi bir belirtinin gözlemlenmediği durumlar da söz konusu olabilir.
Șaşılık
Normal koşullarda her iki göz her yöne paralel olarak hareket ederler. Gözler hareket sırasında paralel etmediğinde şaşılık ortaya çıkar. Şaşılık içe, dışa veya diğer yönlere olabilir. Şaşılık kalıcı veya geçici olabilir. Şaşılık tek gözde veya her iki gözde olabilir. Şaşılık çocuklarda ve erişkinlerde olabilir, doğuştan veya sonrada olabilir. Şaşılık sadece estetik bir sorun olmayıp, göz tembelliği ve psikolojik sorunlara yol açabilir.
Şaşılık tedavisinde günümüzde gözlük, ameliyat ve botox tedavisi uygulanır. Hangi tür şaşılıkta hangi tedavi uygulanacağına göz doktoru karar verir. Genellikle gözlükle düzelmeyenlerde şaşılık ameliyatı yapılır. Bazı özel durumlarda botox uygulanır.
Diabetik Göz Hastalıǧı
Diyabet gözde katarakt, glokom ve en önemlisi diyabetik retina hastalığına sebep olarak görme azalmasına yol açabilir. Diyabetlerde görme kaybı gelişme ihtimali normalden 25 kez daha fazladır. 20-65 yaş arasındaki görme kaybının en sık sebeplerinden biri olarak ortaya çıkar. Diyabetik hastalarda göz hasarı gelişme ihtimali 10 yıllık diyabetiklerde %20, 30 yıllık diyabetiklerde %80 civarındadır. Fakat hastalığın teşhis ve tedavisindeki gelişmeler sayesinde , zamanında yapılan girişimlerle görmeyi ciddi şekilde etkileyen hasarlara günümüzde daha düşük oranlarda rastlanmaktadır.
Hastalarda, genelde yavaşça ilerleyen görme azalması olabileceği gibi ani görme kayıpları da olabilir. Bununla birlikte, hastaların gözlerinde hasar başlamasına karşın görmeyle ilgili hiçbir şikâyetleri olmayabilir. Bu da, şeker hastalarının muayenelerinin, diyabetologla birlikte göz doktoru tarafından yapılmasının önemini göstermektedir. Erken teşhis ve tedavi ve sık kontrollerle birçok diyabetli hastada ciddi görme kayıpları engellenebilmektedir.
Glokom (Göz Tansiyonu)
Glokom, gözün görme sinirine zarar vererek görme kayıplarına ve körlüğe neden olabilen bir grup hastalığa verilen isimdir. Glokom göz içindeki sıvı basıncının yükselmesi ile ortaya çıkar. Erken tanı ve tedavi ile görme kayıpları önlenebilmektedir.
Göz Tembelliǧi
Tıpta ambliyopi olarak adlandırılan göz tembelliği her iki gözde veya gözlerden birinde görme keskinliğinde %20 veya daha fazla oranda azalma olmasıdır. Toplumdaki sıklığı %2-4 arasında değişmektedir.
Görme doğuştan itibaren beynin öğrendiği bir yetenektir. Eğer doğumsal veya sonradan ortaya çıkan bazı göz bozukluklarına (katarakt, şaşılık, yüksek göz bozukluğu, v. s) bağlı olarak görsel uyarının beyine iletilmesinde kusur olursa görmenin hızlı geliştiği bebeklik ve çocukluk yıllarında göz tembelliği gelişebilir. Göz tembelliği'nin önlenmesi ve binoküler görmenin (her iki gözün birlikte kullanılması) sağlanması özellikle sinir sisteminin henüz esnek olduğu ilk iki senede kritik önem taşımaktadır. Dolayısıyla tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi sonuç alınabilir. Özellikle ailesinde göz tembelliği ya da şaşılık olanların 3 yaşından önce göz doktoru tarafından tam bir göz muayenesi olması şarttır. Ancak hiçbir şikayet veya risk faktörü olmasa dahi herkes için en geç 3-4 yaşlarında göz doktoru tarafından rutin göz muayenesi gereklidir.
Göz Yanması
Gözümüzün herhangi bir bölümünde ancak özellikle göz pınarı olarak adlandırdığımız, gözün buruna en yakın bölümünde oluşan sulanma ile birlikte meydana gelen ağrıya göz yanması denir. Göz yanması çeşitli hastalıklardan dolayı oluşabildiği gibi birçok hastalığında belirtisi olabilir. Bu neden ile gözün herhangi bir yerinde ya da ikisinde birden hissedilen göz yanmaları ciddiye alınmalı ve hekim yardımına başvurulmalıdır.
Hipermetrop
Hipermetrop yakındaki cisimlerin görülmesini engelleyen bulanıklığın yaşandığı önemli bir göz problemidir. Hipermetrop problemi yaşayan kişinin günlük yaşamı olumsuz etkilenmekte ve tedavi edilmediği taktirde ise yakındaki cisimlerin hiç görülememesine neden olabilmektedir. Halk arasında yakını az görme uzağı iyi görme olarak da tanımlanan hipermetrop; çocuklarda görüldüğünde göz tembelliği ve göz kayması problemlerine de neden olabilmektedir. Bu nedenle çocuklarda tanısı konulan hipermetrop problemleri çok daha dikkatli bir şekilde kontrol altında tutulmalıdır.
Katarakt
Katarakt oluştuğunda merceğin kimyasal bileşiminde de değişiklik meydana gelir. Ancak bu kimyasal değişimin nedenleri henüz tam olarak bilinememektedir. Yaşlılıkta oluşan katarakt en çok bilinenidir. Fakat bu tip katarakta elli hatta daha genç yaşlarda da rastlanılmaktadır. Ayrıca şeker, diğer sistem hastalıkları, uyuşturucular ve göz yaralanmaları ile birlikte de katarakt oluşabilmektedir. Bebekler kalıtımsal olarak kataraktlı doğabildikleri gibi yaşamlarının ilk yıllarında da katarakt oluşabilmektedir.
Keratokonus
Hastalığın başlangıcında özel kontak lensler kullanılmaktadır. Lens kullanımı da ilerlemesini durduracak bir önlem değildir. Bu lensler kişinin astigmatını düzeltir ve daha net bir görüş açısını sahip olmasını sağlar. Zamanla hastalık ilerledikçe bu yöntem de yetersiz olur ve görme giderek azalır. Başka bir tedavi yöntemi olarak kornea nakli ameliyatı da yapılabilir. Tabii bu nakil işlemi bağışçıların azlığından, pahalı olmasından ve dokuyu reddetme olasılığı olması nedeniyle son tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir.
Konjonktivit
Gözde kızarıkların en sık sebebi olan konjonktivit, konjonktiva tabakasının iltihabına verilen isimdir. Gözün beyazı olan sklera ince, soğan zarı gibi bir tabakayla kaplıdır. Konjonktiva adı verilen bu tabaka gözün yüzeyini nemlendiren maddeler salgılar. Bu tabaka içinde ince damarlar vardır ve dikkatli bakıldığında çıplak gözle dahi görülebilirler. Konjonktivada iltihap olduğunda damarlar daha belirginleşir ve göz kızarır.
Konjonktivit tedavisinde göz damlaları kullanılır. Hangi damlaları ne kadar kullanacağınıza göz doktoru karar verir. Konjonktivitler görme bozukluğuna neden olmazlar.
Miyop
Miyop, mercekte kırılan ışığın sarı nokta üzerine düşmesi sonucunda meydana gelen uzağı görememe sorunudur. Astigmat ve hipermetrop gibi bir göz kusuru olan miyop, yakın mesafede net görüş sağlarken uzak mesafede görmeyi kısıtlar. Yansıyan ışık görme merkezinin önüne düşerek uzaktaki nesnelerin bulanık görünmesine neden olur.
En çok tercih edilen ve önerilen tedavi yöntemlerinden biri gözlük kullanımıdır. Bu nedenle miyopinin ilerlemesini engellemek, göz kaslarını daha az yormak ve en önemlisi kaliteli bir görüş elde etmek adına mutlaka gözlük kullanılmalıdır.
Gözlüğün yanı sıra sıkça kullanılan yöntemlerden bir diğeri ise lens kullanımıdır. Özellikle son dönemlerde çıkan oksijen geçirgenliği yüksek olan lensler oldukça kaliteli bir görüş imkanı sunmaktadır.
Renk Körlüǧü
Kalıtsal renk körlüğünün tedavisi yoktur. Görme sinirinin zayıflamasına bağlı olan ve görme bozukluğu ile birlikte seyreden renk körlüğü ise bir ölçüde düzeltilebilir ya da en azından ilerlemesi engellenebilir. Renk körlüğü doğuştan olduğunda zararsızdır, hatta birçok kişi uzun süre renk körü olduğunun farkına bile varmaz; ancak bir göz muayenesiyle durum ortaya çıkabilir. Renkleri ayırt etme gücündeki değişiklik, göz bozukluğundan da ileri gelebilir.
Retina Dekolmanı
Gözün içi, vitreus diye adlandırdığımız yumurta akı gibi bir yapı ile doludur. Vitreus, yaşlılıkla beraber sulanmaya başlar ve yapısı bozulur. Yapısı bozulmuş jeldeki küçük kümeleri ve lifleri, gözümüzün önünde uçuşan sinekler ya da saç telleri olarak algılarız. Yapısı bozulan vitreus, retina tabakasından ayrılmaya başlar. Bu ayrışma sırasında, gözde ışık çakmaları, kurum yağması, uçuşan sinekler vb. belirtiler gözlenebilir. Vitreus dekolmanı (ayrışması) sırasında retina yırtıkları oluşabilir.
Bu belirtileri olan tüm hastalar, hemen bir göz doktoruna muayene olmaları gerekmektedir çünkü oluşan bir retina yırtığı çok kısa bir sürede retina dekolmanına yol açabilir. Retina dekolmanının belirtileri ise, görme alanındaki defektler (siyah bir perde) ve görmenin azalmasıdır.
Retinitis Pigmentosa (Tavuk Karası)
Retinitis pigmentosa (RP) retinada görmeyi sağlayan rod hücreleri denen fotoreseptör hücre topluluğunun bir hastalığıdır.
Retinitis pigmentosa daha çok çocukluk çağında fark edilse de herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Her iki gözü birde tutar. Karanlıkta görme şikayeti ile kendini belli eden hastalık zamanla ilerler ve periferik görme kaybolur.
OP. DR. TUNCAY SEZGİN'E SORU SOR
Diğer konular ile için iletişim formunu kullanabilirsiniz.